چگونه اهداف خود را براي برنامه اصلاح نژادي خود مشخص كنيم ؟

اين مقاله توضيح ميدهد كه كدام يك از ويژگي هاي نمونه را انتخاب كنيم و اين كه انتخاب چند گانه ويژگي ها بر پيشرفت ژنتيكي اثر منفي خواهد گذاشت .

1- ارزيابي اهداف گزينش

2 - بيشينه سازي ژنتيكي

3 - نتيجه گيري

توليد كنندگان محصولات گاو شيري معمولا به قرار دادن چند ويژگي در برنامه اصلاح نژاد گله خود بسيار اهميت ميدهند . انتخاب ويژگي هاي اقتصادي بايد تنها هدف هر توليد كننده باشد استفاده از روش تلقيح مصنوعي بهترين و بيشترين افزايش در پتانسيل توليدي به همراه خواهد داشت . ‏
ركورد ( بيشينه ) يك گاو شيري معمولا درجه اي از ميزان پتانسيل ژنتيكي حيوان است و تحت تاثير شرايط محيطي نگه داري گاو متغير است . عوامل محيطي اي كه به طور مستقيم ميزان ركورد يك گاو را تحت تاثير قرار ميدهند شامل روشهاي نگه داري ( محل نگهداري ) ، وسايل شيرگيري ، تغذيه و روش تغذيه كردن ، مراقبت هاي دامپزشكي ، درمان بيماريهاي ورم پستاني و همچنين شرايط آب و هوائي است . پتانسيل ژنتيكي يك گاو تنها با كنترل اين عوامل قادر به نشان دادن خود خواهد بود .
تمام شرايط محيطي مذكور تغييرات ثابتي را دارند و از اين رو بيشتر تغييرات محيطي كه ميزان توليد را تحت تاثير قرار ميدهند ، پايدار نخواهند بود. بنابراين اين عوامل بايد شناخته شوند و سازگاري گاو شيري باعث ثابت نگه داشته شدن ميزان توليد خواهد شد . بر عكس تغييرات محيطي و تغييرات ژنتيكي ثابت هستند و براي داشتن توليد بالائي از تلقيح مصنوعي بوسيله يك گاو نر با پتانسيل توليدي زياد استفاده ميشود تا به افزايش ژنتيكي پايداري طول عمر گاو دست يابيم و سرمايه گذاري تنها يك بار هنگام اصلاح نژاد گله انجام ميشود .
يك راه براي مشاهده اهميت ژنتيك در نظر گرفتن آن به عنوان يك كليد است كه قفل در توليد بالا و كارآمد را براي ما باز ميكند و بهره وري بدون هزينه كردن تكراري قابل ملاحظه برنامه اي است كه بايد دنبال شود .

ارزشيابي اهداف گزينش :

اگر ما برنامه اصلاح نژاد خود را با استفاده از روش تلقيح مصنوعي دنبال ميكنيم ، بايد در ابتداي كار ، پاسخ يك سري از سوالات مشخص شود ؛ دو سوال مهم دراين مورد عبارتند از :
‏
1 - چند صفت مانند ميزان شير توليدي بر حسب پوند چربي و پروتئين را بايد انتخاب كنيم ؟
2 -كداميك از ويژگيها از همه مهمتر هستند ؟

پاسخ دادن به سوال اول نسبتا ساده تر است و انتخاب تعداد كمي از صفات امكانپذير است . ارتباط مستقيمي بين تعدادصفات انتخاب شده و ميزان پيشرفت برنامه ما وجود دارد .

فرض مي كنيم كه هدف اصلي ما افزايش ژنتيكي در توليد شير است . اگر اين به عنوان يك هدف اولبه مورد مطالعه قرار گيرد ، ( كه بايد همين كار انجام شود ) در اين هنگام تنها بايد توليد شير را مورد مطالعه قرار دهيم . اگر در يك برنامه اصلاح نژاد تنها بر توليد شير تكيه كنيم ، بيشترين پيشرفت را در مورد اين صفت خواهيم داشت ؛ با اين وجود اگر ما دو صفت را در يك زمان انتخاب كنيم ، پيشرفت كمتري را در مقايسه با صفت اوليه خواهيم داشت ( تا 71 درصد حداكثر پيشرفت ) و به همين صورت اگر 10 صفت را مورد مطالعه قرار دهيم ، كاهش قابل توجهي در توليد شير ( تا 32 درصد ) خواهيم داشت .
اضافه كردن بيش از 10 صفت در برنامه گزينشي كار مشكلي نيست . صفات اقتصادي كه معمولا انتخاب ميشوند ميزان توليد شير ( بر حسب پوند ) ، چربي و پروتئين هستند . بسياري از توليد كنندگان صفات جنبي ديگري كه ما آنها را صفات كاربردي ميناميم را نيز مورد بررسي قرار ميدهند ؛ مانند وضع پاها ، ساق ، پستانها و يا طرز قرار گرفتن پستانكها .
صفات انتخابي ديگري نيز در طول برنامه گزينش صفات انتخاب ميشوند كه صفات طبيعي و كاملا ظاهري هستند مانند وضع سر ، دمگاه ، قدرت و خط مياني بدن كه اگر يك برنامه گزينشي شامل همه اين صفات شود مطمئنا پيشرفت اقتصادي به حداقل خواهد رسيد و همواره بايد اين قاعده عمومي ژنتيك را به خاطر داشت كه با بيشتر شدن صفات مورد مطالعه ، پيشرفت در صفت اوليه به حداقل خواهد رسيد .

تنها هدف در هر برنامه اصلاح نژادي توليد درآمد بيشتر از سرمايه گذاري گاو شيري است . اگر ما قصد فروش گاو را نداريم يا تنها گوساله هاي ماده را به فروش ميرسانيم ، لذا بايد بيدرنگ صفت سلولهاي بدني را از ليست خود خارج كنيم . تخمين صفات آرايش و صفات ظاهري يا صفات گونه اي معمولا از اشتباهات انساني است تا صفات توليدي . پيشرفت در صفات گونه اي معمولا كمتر ديده ميشود و اگر انجام شود با سرعت كمتري نسبت به صفات توليدي خواهد بود .
اگر يك توليد كننده قصد داشته باشد كه يك صفت غير توليدي را در برنامه اصلاح نژادي خود وارد كند ، بايد بايد به صورتي در مطالعات ما اضافه شوند كه پيشرفت در صفات مهم مطالعات ما ( صفات توليدي ) را به خطر نيندازد . اگر ما در همان ابتداي مطالعات خود صفات غير توليدي را مورد بررسي قرار دهيم اين كار ميتواند به طور جدي ميزان در آمد را با كاهش در توليد كم كند . بنابراين همواره بايد صفاتي انتخاب شوند كه بيشترين در آمد را با خود خواهند داشت .
هر توليد كننده بايد ليستي از صفات درآمدزا را در هر سال توليد كند و به اين صورت ارزش صحيح هر صفت در هر برنامه اصلاح نپادي را ميتوان به طور مشخص سنجيد . كوتاهي در توجيه كردن اهداف گزينش شده بر اساس درآمد ميتواند آينده مالي سرمايه گذاري كه ما روي گاو شيري انجام داده ايم را به خطر اندازد . نكته مشخص كه در اين تجربه بدست مي آيد تاكيد زياد ما بر روي صفات توليدي است . بيش از 95 درصد توليد كنندگان محصولات گاو شيري بر اين نكته متفق القول هستند كه راه توليد حداكثر در اين است كه تنها صفات توليدي را انتخاب كنيم .

بيشينه سازي ژنتيكي :
ميزان پيشرفتي كه ميتوان در روش تلقيح مصنوعي بدست آورد را ميتوان به چهار قسمت تقسيم كرد كه در جدول 3 نشان داده شده است . بيشترين انتخاب گاوهاي نر ( پدر ) براي توليد نسل بعدي گاوهاي نر است كه 43 درصد پيشرفت ژنتيكي كل را نشان ميدهد . دومين فاكتور موثر در پيشرفت ژنتيكي انتخاب گاوهاي ماده براي توليد گاوهاي نر است ( 33 درصد ) انتخاب گروهي از گاوهاي نر براي توليد گاوهاي ماده نسل بعد 18 درصد پيشرفت ژنتيكي را شامل ميشود ، در حالي كه انتخاب گاوهاي ماده براي توليد نسل بعد ماده ها داراي حداقل اهميت است و 6 درصد كل را به خود اختصاص ميدهد .